Kohort Analizi

Kohort analizi en kısa tanımıyla belli bir gruba yönelik, markanın tanımladığı belli müşteri kitlesine yönelik hazırlanan pazarlama stratejisidir.

Kohort Ne Demektir?

Pazarlama süreci geniş kitlelere hitap ederek bölümlendirilir. Pazar bölümlendirilir ve bölümlendirilen pazar, müşteriye göre kişiselleştirilmiş metotlara indirgenerek bireyselleştirilir. Kohort süreci de bu daraltmayı tanımlar. Kohort pazarlama (cohort marketing) bu bağlamda karşımıza çıkan en değerli terimlerden biridir. Günümüzde ürün ya da hizmetin pazarda tutunup yer alabilmesi, öne çıkması için pazarın pazarlama sistemine uyum sağlaması gerekir. Tüketiciler tarafından kabul görmesi gerekir. Pazarın bir bütün olarak değil de daha mikro düzeyde ele alınmasıyla bu mümkün olabilir. Zaten pazarlama doğasında var olan “pazar bölümlendirme” de bunla ilgilidir. Günümüzde pazar bölümlendirmeyi profesyonelce kullanan işlemlerin varlığından söz edebiliriz. 

Kohort (cohort) sözlük anlamıyla Eski Roma İmparatorluğu’nda piyade taburlarından yalnızca birini temsil eden grup anlamına gelir. On kohortun birleşmesiyle ise lejyon (legion) oluştuğu bilinir. Günümüzdeki tanımıyla ise bu terim, yoldaş, dost, kafadar, meslektaş ya da partner gibi tabirleri karşılayabilir. Pazarlama bilimi içerisinde kullanılan şekli ise ayrıştırma, bölümlendirme, gruplandırma yani daha derinlemesine olacak şekilde ayrıştırma, parçalamak anlamına gelir. Aynı şekilde bazı pazarlama kaynaklarında da Kohort terimi, meslektaş, arkadaş gibi anlamlar taşımaktadır. Aynı tanımı paylaşan grupları, benzer olanları anlatmak için sıkça karşımıza çıkmaktadır. 

Dijital pazarlama sürecinde müşterilerin beklentileri doğrultusunda marka kendisini yontmak zorunda kalabilir. Odak noktalarını esnetip genişletebilir. Kohort pazarlama olarak günümüzde sıkça duyduğumuz pazarlama çeşidi, isim olarak yabancı gelse de, pazarlama süreci içerisinde işleviyle hiç de yabancı olunmayan bir durumu anlatmak için kullanılır. Pazarlama bölümü, her pazarın birbirinden farklı olduğunu, özelliklerinin başka başka olduğunu bilir. Bir pazarda geçerli olan kurallar başka pazarda geçersiz kalabilir ya da aynı pazarda bile zaman içinde değişikliğe gitmek gerekebilir. Çünkü düşünce ve görüşlerin hızla değiştiği bir dönemde buna ayak uydurmak gibi bir gerçeklikle karşı karşıyayız. Kohort analiziyle ürününüzü öne çıkarmak için nasıl stratejiler izlemeniz gerektiğini daha yakından takip edebilirsiniz.

Kohort Analizi Nedir?

Kohort analizi yapmak demek uygulayacağınız kohort stratejisine uygun şekilde belirlenmiş kitleyi anlamak için demektir. Mevsimsellik, müşterinin yaşam döngüsü, işletmenizin uzun vadeli sağlıklı üretimleri için kohort analizi yapmak güçlü bir araçtır.

Kohort analizi için Google Analytics 4 kullanılabilir. Bunun için Google Analytics’te “Kitle” sekmesinin altındaki beta sürümünde bazı özellikler fark etmiş olacaksınız. Bu beta özelliklerden birisi Kohort Analizi adını taşır. Google Analytics’te kohort analizinin ne olduğunu iyi bir şekilde anlayabilirsiniz. Kohort, yukarıda da bahsedildiği gibi aynı özelliği taşıyan grubun tanımlanmasıdır. 

Kohort analiz fikri, kullanıcıları belirli kriterlere göre gruplara ayırır ve bu grupların davranışlarının zaman içerisinde nasıl değiştiğini inceler. Kohort analizi, pazarlama çabalarınızın dönüşüm, elde tutma oranları, yatırım getirisi vb. gibi temel performans göstergelerini nasıl etkilediğinizi anlamanıza yardım olmak içindir. 

Kohort Analizi Ne İşe Yarar?

Kohort analizinin en önemli faydalarından biri reklam kampanyalarının doğru şekilde değerlendirilmesidir. Sitenizi ilk kez ziyaret eden tüm kullanıcılar bir dönüşüm işlemi tamamlamazlar. Bazı insanlar tekliflerinizi incelemek, artılarınızı ve eksilerinizi gözden geçirmek için de sitenizi ziyaret etmiş olabilir. Rakiplerle karşılaştırmak ve daha sonra satın almaya, abone olmaya veya kaydolmaya karar vermek için zaman isteyebilirler. 

Özellikle dönüşümleri geciken, uzun satış döngüleri ve pahalı ürünleri olan işletmeler için bu durum geçerlidir. İlk ziyaretten sonra dönüşümün gerçekleşmesini izleyene kadar geçen süre ne kadar uzun olursa, reklam kanallarınızın etkinliğini yanlış değerlendirmeniz o kadar yüksek olacaktır. Kohort analizi bu sorunun çözülmesine yardımcı olmaktadır. Örneğin Kasım ayında ücretli bir reklam kampanyası başlattınız. Bir ay sonra sonuçları incelediğinizde yatırım getirisinin %100’ün altında olduğunu göreceksiniz. Bu durumda aklınıza ilk gelecek fikir reklamı sonlandırmak olabilir. Ancak doğrudan bu sonucu kabul etmek iyi ve doğru bir seçim değildir. Bunun yerine bir deneme olarak biraz daha bekleyebilirsiniz.

Kasım ayında bu reklam kampanyasının ilgisini çeken kullanıcılar ve Ocak ayında aynı yatırım getirisi raporundaki kullanıcıların grubunu analiz ederek önemli ölçüde büyüdüğünüzü fark edebilirsiniz. İnsanların  bir aydan uzun süredir düşündükleri ancak sonunda bir satın alma işlemi yaptıklarını görebilirsiniz. 

Kohort Analizi Neden Önemlidir?

Kohort analizinin en önemli tarafı en sadık müşterilerinizin nereden geldiğini bulabilmektir. Böylece tanımlayabileceğiniz, belirli bir müşteri topluluğunuz olur ve bu kişilerin alışkanlıklarını analiz edebilirsiniz. Ocak ve Haziran aylarında sitenize ilk kez giriş yapan bir ziyaretçi grubu oluşturup ardından bunları cazibe kanalına göre segmentlere ayırabilirsiniz. 

Segmentlere ayırma işleminin ardından her kanal için saklama oranını karşılaştırma işlemi yapabilirsiniz. Bununla beraber satın alma oranını aya göre tekrarlama şansına sahipsiniz. Daha yüksek oranlara sahip kanalların dikkate değer olduğu ve yatırım için daha değerli olduğunu göreceksiniz. Grup davranışını analiz ederek pazarlama kampanyalarınızı daha iyi planlamanıza yarayacaktır. Böylece markanız için doğru adımları atmış olursunuz.

Kohort Analizi Nasıl Yapılır? 

Google Analytics’te bir kohort analizi yapmak oldukça basittir. Google Analytics’te sol bölmede karşınıza “Kitle” kısmında Kohort Analizi sekmesi çıkacaktır. Bu sekmeye giriş yapmalısınız. Karşınıza bir analiz tablosu çıkacaktır. Bu tablo gün gün, ay ay yaptığı analizleri detaylı bir grafikle gösterecektir. Raporunuzu yapılandırmak isterseniz, üst kısımda bazı seçimlerden yararlanabilirsiniz. Daha sonrasında analizin çeşitli kısımlarına ulaşmış olursunuz. Zaman içinde gruplarınızın toplam performansını bir çizgi grafikle ya da bir kohort grafiğiyle görebilirsiniz. Kohort grafikleri okunması zor grafikler değildir. Yeni başlayanların dahi anlayabileceği kolaylıkta dökümanlardır. 

Kohort analizini yapılandırmanız gerekirse öncelikle kullanıcılarınızı nasıl gruplandırmak istediğinizi tanımlayabilirsiniz. Beta sürümünde şu an için sadece “Edinim Tarihi” grubu desteklenmektedir. İlerleyen zamanlarda daha farklı kohort tanımları ile karşılaşabilirsiniz. Kohortunuzun zaman aralığının boyutunu ayarlamak için “Kohort Boyutu”nu kullanabilirsiniz. Edinme tarihini günlük, haftalık ve aylık olarak görüntüleyebilirsiniz.  “Metrik” kısmı çizim yapmak istediğiniz ölçümü seçer. “Tarih Aralığı” ise analize ne kadar geriden başladığınızı tanımlamaktadır. İzin verilen tarih aralığı, tanımladığınız grup boyutuna bağlıdır. 30 gün, 12 hafta veya 3 aya kadar geriye bakabilirsiniz.

Kohort Analizi Nerelerde Kullanılır?

Kohort analizi yapmak, en sadık müşterilerinizin size nereden ulaştığını bulmanızda yardımcı olacaktır. Elinizdeki analizlerle mevsimsel ya da uzun vadeli müşteri potansiyelinizi tanımlamış olursunuz. Marka stratejilerini ise buna göre belirleyebilirsiniz.